Γιατί δυσκολεύομαι να επικοινωνήσω ΑΝΕΤΑ στα Αγγλικά ενώ διαθέτω τόσα πτυχία;

Γιατί δυσκολεύομαι να επικοινωνήσω ΑΝΕΤΑ στα Αγγλικά

Αντί για απάντηση, θα σας πω μια αληθινή ιστορία: θερμή παράκληση να διαβάσετε ως το τέλος….

Η Λένα, 49

Η Λένα Κ., ενήλικη, στην ηλικία των  49  σήμερα ψάχνει να βρει καθηγήτρια για να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα Αγγλικών για ενήλικες. Θα ήθελε, ίσως αν έβρισκε κάποτε το κουράγιο και αν έβρισκε κάποιο μέρος αξιόλογο- να μπει και σε κάποιο γκρουπ. Κάποιο γκρουπ που όμως τα υπόλοιπα μέλη να είναι κάπως σαν και την ίδια, δηλαδή άνω των 40, να νιώθει άνετα και να μην αισθάνεται σαν καταναλωτής μαζικού προϊόντος μαζί με άλλους που ουδεμία σχέση έχουν με τις δικές της ανησυχίες…..

Τι έκανε όταν ήταν μικρή..

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Η Λένα κατάγεται από αυτό που λέει ο κόσμος ‘καλή οικογένεια’.  Οι γονείς της φρόντιζαν πάντοτε να έχει ό,τι  χρειαζόταν ή πίστευαν πως χρειαζόταν. Έδιναν χρήματα για να μάθει ξένες γλώσσες, χορό, μουσική, υπολογιστές, να πάρει πολλά πιστοποιητικά. Έκανε Αγγλικά από την ηλικία των 6 ετών, τότε που ακόμη τα Αγγλικά εισάγονταν πολύ αργότερα στο σχολείο. Οι γονείς της γνώριζαν ότι τα Αγγλικά είναι προϋπόθεση και διαβατήριο για ένα καλύτερο μέλλον. Για να βρει μια μέρα καλύτερη δουλειά. Της Λένας δεν της άρεσαν όμως τα Αγγλικά. Περνούσε ατελείωτες ώρες την εβδομάδα στο φροντιστήριο απομνημονεύοντας κανόνες γραμματικής. Στην προετοιμασία του περιβόητου ‘proficiency’ περνούσε ώρες ολόκληρες απομνημονεύοντας λίστες λέξεων με την Ελληνική μετάφραση στο πλάι. Όταν όμως προσπαθούσε να χρησιμοποιήσει αυτές τις λέξεις όλα φαίνονταν λάθος.

Τι έκανε στα μαθήματα Αγγλικών

 Επιπλέον, σιχαινόταν το κάθε τι που σχετίζονταν με την Αγγλική γλώσσα καθώς της φαίνονταν όλα δύσκολα, παραλογικά και άκρως δυσνόητα. Πέρασε κάποια χρόνια σε φροντιστήριο και μετά έκανε ιδιαίτερα στο σπίτι. Και στο φροντιστήριο και στα ιδιαίτερα έπρεπε να μάθει χιλιάδες κανόνες γραμματικής και να κάνει χιλιάδες ασκήσεις. Επιπλέον έπρεπε να συνεχίζει να αποστηθίζει λέξεις. Λέξεις παράξενες, λέξεις που στη μετάφραση φαίνονταν ίδιες και έτσι δεν κατόρθωνε ποτέ να νιώσει πως τις ξέρει πραγματικά, κι ούτε καταλάβαινε τις διαφορές μεταξύ τους. Φυσικά,  όλα τα μαθήματα (και στο φροντιστήριο και στα ιδιαίτερα) γίνονταν στα Ελληνικά.  Οι σπάνιες φορές που έκαναν το περιβόητο ‘speaking’ περιορίζονταν στο να απαντάει κάποιες ερωτήσεις που της έκανε η δασκάλα και για τις οποίες πρώτα έγραφε τις απαντήσεις, μετά τις μάθαινε και μετά τις έλεγε κουτσά-στραβά.   Κατάφερε ωστόσο να αποκτήσει το πολυπόθητο ‘πτυχίο’. Την ανησυχούσε βέβαια ότι για κάθε τι που διάβαζε έπρεπε να σκεφτεί την αντίστοιχη λέξη στα Ελληνικά, αλλιώς δεν καταλάβαινε τι έλεγε το κείμενο, και ούτε καταλάβαινε αυτά που άκουγε, φυσικά!

Και μετά…;

Πίστευε παρ’όλα αυτά πως είχε ‘τελειώσει’ εκεί με τα Αγγλικά. Σπούδασε στη Νομική Αθηνών  και μετά από αρκετές δυσκολίες κατάφερε να αρχίσει επιτέλους την καριέρα της όταν προσλήφθηκε στην ομάδα νομικών συμβούλων μεγάλης εγχώριας τράπεζας. Καθώς ολοένα αποκτούσε και ψηλότερη θέση, άρχισε κάποια στιγμή να πρέπει να επικοινωνεί γραπτά και προφορικά στην Αγγλική γλώσσα με πελάτες επενδύσεων από το εξωτερικό. Όταν ο προϊστάμενός της, περιχαρής, της ανακοίνωσε την προαγωγή της, της τόνισε, ‘Από όσο βλέπω, κυρία Καραμήτρου, τα Αγγλικά σας είναι επιπέδου Γ2. Σας επιλέξαμε διότι κανένας άλλος συνάδελφος σας με την δική σας προϋπηρεσία (δηλαδή της ηλικίας της εννοούσε) δεν διαθέτει Proficiency! Συγχαρητήρια!’ Τότε ήταν που την έλουσε κρύος ιδρώτας.

Και τώρα τι κάνουμε;;

Είχε όντως proficiency από τα 19 της. Ένιωθε όμως ότι δεν μπορούσε να συντάξει ούτε την πιο απλή προτασούλα χωρίς να πρέπει πρώτα να κάνει το μυαλό της αχταρμά και να αισθάνεται  πως όπως και να πει κάτι θα βγει λάθος. Μέχρι τη στιγμή εκείνη περνούσε ώρες ατελείωτες μπροστά από το google translate μέχρι να βρει το θάρρος να στείλει ένα email και απέφευγε συστηματικά τις τηλεφωνικές συνομιλίες. Όταν λάμβανε μια εισερχόμενη κλήση από το εξωτερικό προσποιούνταν την πολυάσχολη και προωθούσε την κλήση σε κάποια νεότερη κοπέλα του τμήματος που μιλούσε Αγγλικά φαρσί (ή έτσι τουλάχιστον ακούγονταν της Λένας). Τώρα ένιωθε ότι βρίσκονταν σε πανικό. Η πρώτη της σκέψη ήταν να βρει κάπου να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα Αγγλικών για ενήλικες. Που όμως; Έπρεπε να είναι κάπου διακριτικά και να μην το μάθει κανένας από τη δουλειά της. Ένοιωθε ότι είναι θέμα χρόνου να γίνει περίγελος.

Τι έκανε;

Μπήκε στην google. Πληκτρολόγησε ‘ιδιαίτερα μαθήματα αγγλικά ενήλικες’. Αυτό που είδε την έκανε να τρομάξει ακόμα περισσότερο. Μεγάλα. επώνυμα φροντιστήρια-αρπαχτικά που διαφήμιζαν ιδιαίτερα μαθήματα στον χώρο του φροντιστηρίου. Δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό της να μπαίνει σε έναν από αυτούς τους χώρους. Και μόνο η σκέψη ότι θα έπρεπε ξανά να κάνει present continuous/present simple σε κάποιο γκρουπ την έκανε να θέλει να το βάλει στα πόδια ΤΩΡΑ. Το πρόβλημα όμως παρέμενε. Σύντομα θα γινόταν αντιληπτό στην εργασία της ότι δεν μπορεί …ή μάλλον ότι μπορεί αλλά τρέμει στη σκέψη ότι θα μιλήσει Αγγλικά.

Απαντώ:

Γιατί λοιπόν βρέθηκε η Λένα, με τέτοια προσόντα σε αυτήν την δύσκολη θέση; Για να κατανοήσουμε την απάντηση οφείλουμε να ανατρέξουμε και να θυμηθούμε πώς μάθαμε την μητρική μας γλώσσα, όποια κι’ αν είναι αυτή: Περάσαμε 2-3 χρόνια ακούγοντας το περιβάλλον μας να ομιλεί την γλώσσα αυτή. Σιγά-σιγά αρχίσαμε να αρθρώνουμε λεξούλες. Θα μπορούσαμε άραγε να τις αρθρώσουμε εάν δεν ακούγαμε τη γλώσσα τόσα χρόνια; Όχι. Κατόπιν αρχίσαμε να σχηματίζουμε (στα 3-5) προτασούλες, που στην αρχή είχαν πολλά λάθη και σταδιακά τα λάθη αυτά αποχαιρετούσαν τον λόγο μας. Και μετά πήγαμε σχολείο. Οι φωνούλες που ξέραμε πήραν σιγά-σιγά τη μορφή γραπτών συμβόλων. Σύμβολα τεχνητά, γιατί απλώς καθρέφτιζαν στο χαρτί τον αληθινό Λόγο που αποτελείται από ήχο. Όταν εξοικειωθήκαμε με τα σύμβολα έπρεπε μετά να γράψουμε προτάσεις. Να κάνουμε ορθογραφία. Η πρώτη δυσκολία που είχαμε ήταν ότι γράφαμε τους ήχους χωρίς να καταλαβαίνουμε που χωρίζονταν οι λέξεις. Δηλαδή, ‘ημαρίαπήγεσχολείο’, ούτε αντιλαμβανόμασταν τι σημαίνει ‘λέξη’. Εμείς μόνο ήχους ξέραμε ως τότε.

Πώς μαθαίνουμε μια γλώσσα;

Αφού λοιπόν στο φυσικό μας περιβάλλον η γλώσσα μαθαίνεται από τον ήχο της, ΠΩΣ έχουμε την απαίτηση από τον εαυτό μας να συνδιαλεγόμαστε προφορικά σε μια ξένη γλώσσα δεδομένου ότι όταν αρχίσαμε Αγγλικά μικροί, δεν ακούσαμε, δεν μας μίλησε ποτέ κανείς παρά μόνο μας ζήτησαν να αποστηθίσουμε σύμβολα ήχων και κανόνες γραμματικής μέσα από ένα βιβλίο. Δηλαδή ακολουθήσαμε την ανάποδη πορεία από την φυσική διαδικασία εκμάθησης μιας γλώσσας. Μια γλώσσα μαθαίνεται ως πράξη, ως μέσον επικοινωνίας και όχι ως στείρα ακαδημαϊκή γνώση,  όταν επιτρέπουμε στον εγκέφαλό μας να εκτεθεί πρώτα στους ήχους της γλώσσας (που είναι η μόνη φυσική μορφή γλώσσας) και κατόπιν να ανακαλύψουμε πώς συμβολοποιείται αυτή η γλώσσα στο χαρτί. Αν ανατρέξουμε – όπως περιγράψαμε πιο πάνω – στο πώς ‘μάθαμε’ Αγγλικά θα ανακαλύψουμε πως αρχίσαμε ανάποδα. ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ τη στιγμή που το μόνο που σκεφτόμαστε καθώς μιλάμε είναι λέξεις (με τις κατά προσέγγιση μεταφράσεις τους στα Ελληνικά) και κανόνες  γραμμένους σε ένα χαρτί;!!!!;;; Βεβαίως και θα νιώθουμε ανεπαρκείς, έως και ηλίθιοι μερικές φορές όσα επιτεύγματα κι αν έχουμε στην υπόλοιπη επαγγελματική ζωή μας.

Δηλαδή είναι αργά να μάθω τα κανονικά Αγγλικά;

Στο μέλλον θα αναφερθούμε στο τι συμβαίνει και στο τι θα έπρεπε να συμβαίνει. Τι να κάνουμε και τι να μην κάνουμε όταν θέλουμε να μιλήσουμε Αγγλικά ως ενήλικες πια. Προς το παρόν, ας αναλογιστούμε τα παραπάνω και ας κρατήσουμε μια επιπλέον πληροφορία κατά νου: Αλλάζει αυτό; Αντιστρέφεται; ΝΑΙ, ΑΛΛΑΖΕΙ. Πρώτα όμως πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την έννοια ‘Αγγλικά’. Να φύγουμε από την ανάγκη να τα ξέρουμε και να τα ελέγχουμε όλα (και όταν αυτό δεν γίνεται να μένουμε μουγκοί..!!) και να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι μαθαίνουμε να μιλάμε μιλώντας…και ακούγοντας…όπως τότε, όπως ακριβώς έκανε και το παιδάκι εκείνο που ήμασταν κάποτε εμείς οι ίδιοι, και το οποίο  τελικά έμαθε και να μιλάει και να διαβάζει και να γράφει.

Ευχαριστώ για τον χρόνο σας!

Χριστίνα Καζάζη

University of London BA (Hons)

Cambridge DELTA (Module 2)

μμμμμ Γιατί δυσκολεύομαι να επικοινωνήσω ΑΝΕΤΑ στα Αγγλικά

κκκκ Γιατί δυσκολεύομαι να επικοινωνήσω ΑΝΕΤΑ στα Αγγλικά

λλλλ Γιατί δυσκολεύομαι να επικοινωνήσω ΑΝΕΤΑ στα Αγγλικά